ที่ดิน (Land)

ที่ดิน (Land) หมายถึง อะไร

ที่ดิน ตามประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ.2497 มาตรา 1 “ที่ดิน หมายความว่า พื้นที่ดินทั่วไป และให้หมายความรวมถึง ภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง บาง ลำน้ำ ทะเลสาบ เกาะ และที่ชายทะเลด้วย”

ประเภทของที่ดิน

ประเภทของที่ดิน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1. ที่ดินของรัฐ
2. ที่ดินของเอกชน

1. ที่ดินของรัฐ เป็นที่ดินที่เป็นทรัพย์สินของแผ่นดิน รัฐครอบครองไว้ เพื่อสร้างประโยชน์ เช่น ที่ดินรกร้างว่างเปล่า ที่ดินที่มีผู้เวนคืน ที่ดินที่ถูกทอดทิ้ง ที่ดินที่ใช้ประโยชน์ร่วมกัน เช่น ถนน แม่น้ำ ภูเขา และอื่น ๆ รวมถึงที่ดินที่ใช้เพื่อประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพาะเช่น ที่ดินสำหรับตั้งสถานที่ราชการ ที่ว่าการอำเภอ ที่ดินประเภทที่ราชพัสดุ ที่สามารถนำมาให้เอกชนเช่าทำประโยชน์ได้ ที่ดินเหล่านี้ หากนำไปใช้ประโยชน์ในทางมิชอบ หรือมีการบุกรุก จะมีความผิดทางกฎหมาย คือ มีโทษจำคุกสูงสุดไม่เกิน 5 ปี ปรับไม่เกิน 20,000 บาท เช่น การเข้ายึด ครอบครอง รวมตลอดถึงการก่อสร้างหรือเผาป่า เป็นต้น
2. ที่ดินเอกชน เป็นที่ดินซึ่งรัฐให้บุคคลทั่วไปสามารถครอบครองและถือกรรมสิทธิ์ได้โดยผ่านเอกสารสิทธิ์ ซึ่งแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ

2.1 กรรมสิทธิ์ (โฉนดที่ดิน) เช่น น.ส.4 โดยผู้ที่มีชื่ออยู่ในโฉนด คือ เจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินนั้น โดยที่ดินประเภทของ น.ส. 4 มี 6 แบบด้วยกัน คือ น.ส.4ก., น.ส.4ข., น.ส.4ค., น.ส.4ง., น.ส.4จ., โดยโฉนดที่ดินแบบ น.ส.4จ. เป็นโฉนดที่ที่ดินที่ทางราชการออกได้ในปัจจุบัน ส่วน น.ส.4 อื่น ๆ ได้ถูกยกเลิก และไม่มีการออกโฉนดดังกล่าวแล้วในปัจจุบัน แต่ผู้ใดยังมีโฉนดที่ดินดังกล่าวอยู่ ก็ยังคงใช้เป็นกรรมสิทธิ์ได้

2.2 สิทธิครอบครอง เช่น น.ส.3 โดยผู้ที่มีชื่ออยู่ในโฉนด คือ ผู้ที่มีสิทธิครอบครองเพื่อทำประโยชน์ในที่ดินแปลงนั้น ๆ เท่านั้น มีสิทธิในการทำกินในที่ดิน แต่ไม่มีสิทธิดีกว่ากรรมสิทธิ์ เพราะแท้จริงแล้วที่ดินนั้น รัฐคือผู้ที่มีกรรมสิทธิ์ในที่ดิน แต่เพียงผู้เดียว

บทลงโทษสำหรับผู้ที่ทอดทิ้งที่ดิน

ตามประมวลกฎหมายทที่ดิน พ.ศ.2497 มาตรา 6 บุคคลใดมีสิทธิในที่ดินตามโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการทำประโยชน์ หากบุคคลนั้นทอดทิ้งไม่ทำประโยชน์ในที่ดิน หรือปล่อยให้ที่ดินให้เป็นที่รกร้างว่างเปล่า เกินกำหนดระยะเวลา ดังต่อไปนี้

1. ที่ดิน น.ส.4 เกิน 10 ปีติดต่อกัน
2. ที่ดิน ที่มีหนังสือรับรองการทำประโยชน์ เกิน 5 ปีติดต่อกัน ให้ถือว่าเจตนาสละสิทธิในที่ดิน เมื่ออธิบดียื่นคำร้องต่อศาล และศาลได้สั่งเพิกถอนหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินดังกล่าว ให้ที่ดินนั้น ตกเป็นของรัฐ เพื่อดำเนินการตามประมวลกฎหมายนี้ต่อไป